Ông đánh giá như thế nào về tiến độ thực hiện các cam kết của Việt Nam về quyền phụ nữ theo Tuyên bố và Cương lĩnh hành động Bắc Kinh trong 30 năm qua?

Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong 30 năm thực hiện Tuyên bố Bắc Kinh. Điều này được thể hiện qua việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về quyền phụ nữ, cụ thể là Luật Bình đẳng giới năm 2006 và các văn bản tiếp theo. Các quy định yêu cầu lồng ghép vấn đề giới vào quá trình xây dựng và sửa đổi luật, tạo dựng khuôn khổ pháp lý vững chắc, góp phần thu hẹp khoảng cách giới.

Việt Nam đã tích cực triển khai 12 lĩnh vực trọng tâm của Cương lĩnh Bắc Kinh và đạt được nhiều kết quả tích cực. Đặc biệt, bình đẳng giới đã được lồng ghép vào Chương trình xóa đói giảm nghèo, Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình dân tộc thiểu số.

Xếp hạng của Việt Nam về Chỉ số Phát triển Giới (GDI) năm 2022 là 91/193 quốc gia, cao hơn Chỉ số Phát triển Con người (HDI). Điều này cho thấy Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc thu hẹp khoảng cách giới và thúc đẩy bình đẳng nam nữ.

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã có những nỗ lực gì để thúc đẩy bình đẳng giới?

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và bảo vệ quyền phụ nữ thông qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội. Hội đã đầu tư đáng kể vào việc xây dựng chính sách và đặt ra mục tiêu cho các cấp tham gia giám sát, phản biện dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Ngoài ra, Hội cũng giao mỗi tỉnh, thành phố giám sát việc rà soát ít nhất một dự thảo văn bản quy phạm pháp luật hằng năm.

Chúng tôi cũng đã đề xuất nhiều chính sách hỗ trợ phụ nữ, bao gồm Nghị định 39/2015, hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số có thu nhập thấp thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Bên cạnh đó, Hội đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giúp phụ nữ hiểu rõ quyền lợi và tự bảo vệ mình. Hội cũng hỗ trợ phụ nữ thực hiện các quyền kinh tế và gia đình bằng cách giải quyết các vụ việc xâm hại phụ nữ và trẻ em, đồng thời đảm bảo quyền lợi của họ được bảo vệ một cách công bằng.

Theo bà, đâu là ưu tiên hàng đầu của Việt Nam để đảm bảo tiến bộ bền vững cho phụ nữ?

Ưu tiên hàng đầu là thu hẹp khoảng cách giới trong mọi lĩnh vực. Về mặt kinh tế, khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ vẫn còn khá lớn. Theo Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của lao động nữ chỉ bằng 74% so với nam giới trong quý II năm 2024. Điều này nhấn mạnh nhu cầu cần có thêm các biện pháp để giúp phụ nữ tiếp cận các cơ hội nghề nghiệp chuyên môn, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ.

Về mặt chính trị, mặc dù xếp hạng 53/146 quốc gia về tỷ lệ đại biểu nữ trong Quốc hội, tỷ lệ phụ nữ nắm giữ các vị trí lãnh đạo cấp cao vẫn còn thấp. Phụ nữ chủ yếu phụ trách các lĩnh vực như y tế và giáo dục. Để đạt được bình đẳng giới thực sự, cần tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo cấp cao trong các cơ quan nhà nước.

Năm 2022, phụ nữ dành thời gian làm việc nhà nhiều hơn nam giới gấp 1,8 lần. Điều này cần phải thay đổi để phụ nữ có nhiều thời gian hơn cho việc phát triển bản thân và tham gia nhiều hơn vào các lĩnh vực khác của cuộc sống.

Tại Việt Nam, phụ nữ nắm giữ 88,1% quyền hợp pháp của nam giới, xếp thứ 55/190 quốc gia. Điều này cho thấy, mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm để thu hẹp khoảng cách giới và đảm bảo quyền hợp pháp cho phụ nữ.

Việt Nam có những lợi thế gì trong việc xây dựng và sửa đổi chính sách về phụ nữ và bình đẳng giới?

Lợi thế lớn nhất của Việt Nam so với nhiều quốc gia khác là hệ thống chính trị và nền tảng pháp lý đã lồng ghép vấn đề bình đẳng giới ngay từ khâu soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật. Điều này đảm bảo bình đẳng giới không chỉ được đưa vào các quy phạm pháp luật mà còn được thực hiện nghiêm túc trong quá trình hoạch định chính sách.

Ngoài ra, các tổ chức chính trị xã hội còn giám sát việc thực hiện chính sách và tham gia phản biện xã hội, phản ánh tiếng nói của người dân, bao gồm cả phụ nữ, trong quá trình xem xét các dự thảo luật và quy định. Quá trình này đảm bảo các chính sách phù hợp, đáp ứng nguyện vọng của người dân và thúc đẩy bình đẳng cho tất cả mọi người.

Phụ nữ Việt Nam đóng vai trò gì trong sự thay đổi chính sách này?

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam hoạt động ở tất cả các cấp, từ trung ương đến địa phương, tiếp cận phụ nữ nông thôn, với tổng số khoảng 19 triệu hội viên. Sự hiện diện rộng khắp này đảm bảo các chính sách được thực hiện hiệu quả và rộng rãi ở cấp cơ sở.

Phụ nữ Việt Nam, với truyền thống “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”, đã chứng minh năng lực của mình để đảm đương những công việc ngang hàng với nam giới. Tôi tin rằng trong tương lai, sẽ không còn công việc nào mà nam giới làm được mà phụ nữ không làm được, ngoại trừ việc cho con bú.”